سفر رئیسجمهور به خراسان شمالی؛ هنرمندان در حاشیه، فرهنگ در انتظار توجه
«هنر درصدر نَنِشست»
فاطمه دوست زاده/ چندی پیش، رئیسجمهور و هیئت همراهش به استان خراسان شمالی سفر کردند. برنامهریزیها چنان صورت گرفت که هر قشر و گروهی بتواند دغدغههای خود را به گوش بالاترین مقام اجرایی کشور برساند. اما از میان تشریفات پر زرقوبرق و وقتکشیهای معمول، این پرسش باقی ماند که دستاورد این سفر برای قشر هنرمند چه بود؟
قشری که حتی نمایندهای از میان آنها فرصت صحبت نیافت. هنرمندانی که برخی از آنها پیش از دیدار سرند شدند. قشری که، چون همیشه، قربانی نبود امکانات و فشارهای اقتصادی شدند. چراکه در اولویتبندیهای نادرست، نان مهمتر از فرهنگ و هنر به نظر میرسد.
کار ما گلایه نیست، بلکه حقیقتگویی است. رئیسجمهور نیز تأکید کردند: «تا نپذیریم مشکل وجود دارد، درمانی مؤثر نخواهد بود». ما نیز از مشکلات می گوییم، به امید درمان و رفع آنها. ما هستیم تا بنویسیم، اطلاعرسانی کنیم و برجستهسازی کنیم. حتی گاهی از کاه، کوه بسازیم، به این امید که نیمنگاهی از سوی مسئولان به معضلات، کاستیها، رنجها و فقر فرهنگی استان معطوف شود. ما از زیباییها و موفقیتها نیز مینویسیم، اما باید چیزی باشد که از آن بگوییم.
واقعیت این است که استان خراسان شمالی همچنان در رتبه دوم فقر قرار دارد. استانی که اگر مورد توجه و الطاف مسئولان قرار گیرد، ظرفیت تبدیل شدن به یک قطب فرهنگی و هنری را داراست. این استان مردمی عاشق هنر دارد؛ مردمی که موسیقی مقامی را میفهمند، برای تئاتر ارزش قائلند و در صفهای طولانی، چشمانتظار دیدن فیلمهای جشنوارهای میمانند. کارتون و کاریکاتور میتواند با انعکاس مشکلات و کمبودها، جایگاه استان را از قطبی سرد و بیتحرک به قطبی پرشور و پیشرو تبدیل کند. اما آیا زیرساختهای فرهنگی استان پاسخگوی این عشق و علاقه است؟
واقعیت تلخ این است که سالنهای محدود استان توان پذیرش این حجم از علاقهمندان را ندارند. انجمن سینمایی خراسان شمالی بهدنبال پرورش استعدادهای جوان است، اما انگیزه در میان جوانان بهدلیل کمبود امکانات و بیتوجهیهای مداوم افت کرده است. حوزه هنری تلاش میکند تصویرساز، نقال، نویسنده و روایتگر تربیت کند، اما این تلاشها تا چه اندازه به نتیجه میرسد؟ اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی با برگزاری جشنوارههایی میکوشد نام استان را بر سر زبانها بیندازد، اما آیا این برنامهها با توجه به بودجه اندک استانی تأثیر ملموسی در بهبود اوضاع داشتهاند؟
دردِ بزرگ، سخن نگفتن نماینده هنرمندان در این سفر بود. هرچند اختصاص بودجه ۱۰۰ میلیارد تومانی برای تکمیل پروژه مجتمع فرهنگی «دوبرار»، کمی از این درد کاست. این پروژه در سال ۱۳۸۷ مصوب و در سال ۱۳۹۱ آغاز شد، امید داریم اگر تکمیل شود، شاخص فرهنگی استان را ارتقا دهد. با بهرهبرداری از این مجتمع، امکان برگزاری جشنوارههای ملی و بینالمللی فراهم خواهد شد و مردم استان از فضاهای مناسب فرهنگی و هنری بهرهمند میشوند.
فرهنگ و هنر، بازتاب هویت مردم است، و نادیده گرفتن آن، یعنی نادیده گرفتن مردم.
ما صبر کردیم تب و تابهای سفر رئیس جمهور، رخت ببندد، حالا بگویید ما هم بدانیم؛ در این سفر چه دستاوردی برای فرهنگ و هنر خراسان شمالی رقم خورد؟