پای صحبت پیشکسوتان هنر استان؛ با جانِ هنر، کجایی؟
شب سیزدهم_ علیرضا صمدیشادلو _ پیشکسوت تئاتر و عکاس
هاوینهنر/ فاطمه دوستزاده
در روزگار کودکی، تماشای آیینهای نمایشی بومی چون پردهخوانی، شبیهخوانی و پهلوانی، او را شیفتهی صحنه کرد؛ شیفتگیای که سرانجام مسیر زندگیاش را بهسوی تئاتر گشود و از او یکی از پیشکسوتان این هنر در خراسان ساخت.
استاد علیرضا صمدی شادلو، امروز در آتلیهی خود به کارهای روزمره مشغول است، اما همچنان همچون چراغی پدرانه در جامعهی تئاتر استان میدرخشد. او گرچه کمتر بر صحنه ظاهر میشود، اما فعالیتهایش در قالبی دیگر ادامه دارد: بازخوانی متون، بازبینی آثار و داوری جشنوارهها. بسیاری از جوانان مشتاق نیز برای مشاوره به سراغش میآیند و استاد با عشقی بیپایان نسبت به آنان و تئاتر، راهنماییشان میکند تا شعلهی این هنر در استان روشن و پایدار بماند.
نوجوانی که نخستین گامهایش را در کلوپ تئاتر مدرسه برداشت، بعدها به نمایشنامهنویسی و کارگردانی روی آورد. از میان آثارش، نمایش «پاییز ۵۹» به کارگردانی همسرش مریم اخوان روی صحنه رفت. اولاد، تابوت، مرگ ابولی، زمینهای تشنه، بیوه متولی از دیگر آثار وی هستند؛ اما آنچه در ذهن و دل استاد یادگاری ماندگار شد، نمایشنامهی «توره فیروزه» بود؛ روایتی تاریخی از جدایی تلخ و رنجبار روستای فیروزه از ایران در پی قرارداد آخال. این نمایش، همانگونه که او میخواست، بر صحنه جان گرفت و در جشنوارهی تئاتر فجر افتخارات بسیاری از جمله جایزهی برتر نویسندگی را برای استاد صمدی شادلو به ارمغان آورد.
او باور دارد که تئاتر شاخصهایی دارد که آن را از دیگر هنرهای نمایشی متمایز میسازد. از نگاه او، تئاتر هنری است که رسالتش روشنگری و آموزش است، چراکه از بطن زندگی و مسائل عمیق انسانی برمیخیزد. تئاتر نباید تنها مخاطب خاص داشته باشد؛ همهی مردم باید بتوانند به تماشا بنشینند و هر کس به فراخور درک خود برداشتی ویژه از آن داشته باشد.
کارگردان کهنهکار تئاتر شهر، امکانات گذشته را با امروز بسیار متفاوت میداند و معتقد است هنوز هم استان از زیرساختهای مناسب برای اجرای نمایش بیبهره است. با این حال، مهمترین تفاوت امروز را در دسترس بودن منابع آموزشی میبیند و می گوید:
جوانان امروز میتوانند از بستر اینترنت و فضای مجازی بهرهمند شوند، اجراهای روز دنیا را ببینند و نمایشنامههای کلاسیک را بخوانند. توصیهی من به آنها این است که هرگز از مطالعه در حوزهی تئاتر غافل نشوند.
استاد، مردم را اصلیترین مشوقان تئاتر میداند و با تأکید میگوید: تئاتر هنری دشوار و زمانبر است و جز با عشق به سرانجام نمیرسد. اما جان این هنر در دستان مخاطب است؛ حضور تماشاگران است که به هنرمندان دلگرمی و انگیزه میبخشد.
و سرانجام، سخن او در پایان، یادآور حقیقتی ژرف است:
«تئاتر آینهی تمامقد زندگی و جهانبینی ماست؛ باید برای بیان مفاهیم عمیق به کار گرفته شود، نه صرفاً برای سرگرمی.»








