هاوین هنر/فاطمه دوست زاده
مرشد محسن میرزاعلی در میان دانش‌آموزان نقال و پرده‌خوان خراسان شمالی از قهوه‌خانه‌ها و چهاردیواری‌ها به عنوان خاستگاه نقالی در ایران یاد کرد و گفت: قهوه‌خانه‌ها نخستین مکان برای نقالان در گذشته بوده است.
وی در اولین کارگاه آموزشی در همایش تخصصی نقالی و پرده‌خوانی بجنورد گفت: نقالان و پرده‌خوانان باید به ۴ نکته اساسی و اصلی از جمله زمان، مکان، مخاطبان و رخ دادن حادثه در زمان اجرا توجه کنند.
مرشد میرزاعلی بیان کرد: نقال باید آن چیزی را که می‌گوید؛ ببیند و با استفاده از تخیل که یکی از نکات مهم در گفتن داستان است مخاطب را جذب و داستان جذابی را ارائه کند و حرکات صورت نقال باید برای مخاطبان مشخص و شخصیت‌ها باید برای نقال شناخته شده باشد.
وی با بیان مخاطرات پیش آمده در حین اجرا گفت: نقال نباید در حین نقالی، اگر اشتباهی کلامی برایش بوجود آمد به عقب برگردد و درصدد اصلاح آن باشد چرا که این برگشت به عقب برای نقال عین مرگ اجرایش است.
نقال باید زیبا ببیند زیبا بشنود و زیباتر نقل کند
مرشد میرزا علی در جمع نقالان نوجوان به تشریح نوع نگاه،چگونه دیدن، شناخت و معرفت مورد نیاز یک نقال، پرداخت و گفت: زیبایی در دیدن شنیدن و بیان نقال جریانی همیشگی است. نقال باید زیبا ببیند، زیبا بشنود تا بتواند زیباتر نقل کند و انتقال مفهوم داشته باشد.
مرشد ادامه داد: نقل، همان انتقال حس و حال و بیان رویداد سالهای دور به حال حاضر است. معرفت و شناخت درونی است که می تواند به هنر نقال عمق دهد و هنرش را از بعد هنری به بعد معرفتی ارتقا دهد.
اعتماد به‌نفس و داشتن دایره لغات دو عامل مهم در اجرا
مرشد میرزاعلی خاطرنشان کرد: اعتماد به نفس در بین نقالان در حین اجرا مهم‌ترین عامل در بهترین اجرا خواهد بود و نقالان باید دارای دایره لغات و اطلاعات گسترده باشند تا در حین اجرای از کمبود اطلاعات در رنج نباشد.
وی با بیان اینکه تمام صحنه باید در دسترس نقال باشد تاکید کرد: چهار کنج صحنه‌ی اجرا باید در دسترس و در اختیار نقال باشد تا بتواند توجه مخاطبین را جذب کند.
محسن میرزاعلی با بیان اینکه کلاس‌های آموزشی صحنه آزمون و خطاست؛ تصریح کرد: آموزش در همه جا و در همه حال تنها راه پیشرفت از شروع کار نقالی است و یک نقال همیشه از ابتدا تا انتهای کار باید درحال آموزش باشد.
وی در این کارگاه آموزشی به مخاطبین گفت: یک نقال باید چشم بینای خود باشد چرا که تمام وقایع یک داستان را باید ببینید.
شخصیت‌شناسی و شناسایی جغرافیای دقیق موضوع اجرا
مرشد میرزاعلی با اشاره به شخصیت‌شناسی نقال افزود: شخصیت‌شناسی باید توسط نقال به طور دقیق شناسایی و شناخته شود و به موازات آن جغرافیای آن داستان به طور کامل برایش روشن و شفاف و باید بیان کند.
او با اشاره به تمدن کهن ایرانی در جمع نقالان کودک و نوجوان در این کارگاه آموزشی گفت: شناخت اسطوره‌ها و هویت سرزمینمان ریشه‌های وجود انسان را محکم می‌کند.
میرزاعلی بیان کرد: شاهنامه تجلی‌گاه فرهنگ چندین هزار ساله ایرانیان است که از آن مورد آداب و رسوم گذشتگان بیشتر بدانیم و از حماسه آفرینی آن احساس غرور می‌کنیم.
آشنایی نسل نو با یک هنر قدیمی
میرزاعلی با اشاره به هدف از آموزش نقالی در بین کودکان و نوجوانان تاکید کرد: هدف از این کارگاه آشناکردن نسل جدید با یک هنر نمایشی قدیمی و جذاب، توانایی نوشتن طومار از ماجرای موردنظر، آشنایی با شاهنامه فردوسی و توانایی درست خواندن آن است.
در این کارگاه آموزشی که تعامل بین شاگرد و استاد در آن به وفور دیده می‌شد، دانش‌آموزان نقال و پرده‌خوان به صورت متقابل در کنار استاد میرزاعلی، به اجرای صحنه پرداختند و تمام نکات آموزشی را در اجراهای خود فرا گرفتند.
در پایان کارگاه مرشد میرزاعلی برای حاضرین در کارگاه داستانی اسطوره‌ای را نقالی کردند.
